ជាធម្មតាការដាំដំណាំតែងតែមានការរំខានពីសត្វល្អិតចង្រៃ ឬជំងឺផ្សេងៗទៀតក៏ដូចគ្នាទៅនឹងដំណាំស្ពៃផងដែរ ដូច្នេះនៅក្នុងអត្ថបទនេះពួកយើងនឹងរៀបរាប់ពីសត្វចង្រៃផ្សេងៗដែលភាគច្រើនកើតនៅលើដំណាំស្ពៃ ព្រមទាំងវិធីសាស្ត្រក្នុងការគ្រប់គ្រងវា។ ទាំងនេះគឺជាសត្វទាំង 10ប្រភេទ
ចៃជញ្ជក់(Aphids)
Cabbage Loopers Cabbage Moths Cabbage Root Maggots Cabbage White Butterflies រុយស(Cabbage Whiteflies)
Cross-Striped Cabbage Worms អណ្ដើកមាស(Flea Beetles)
ខ្យងដី និងខ្យងហ៊ាន (Slugs & Snails)
អណ្ដើកមាសលើត្រសក់(Cucumber beetles)
1.ចៃជញ្ជក់(Aphids) វាជាសត្វល្អិតបឺតជញ្ជក់។ វាអាចចម្លង វីរុសម៉ូសាអ៊ិក(cauliflower mosaic virus) និងផ្សិត។
ស៊ុតត្រូវបានដាក់នៅខាងក្រោមស្លឹក ហើយវាតូចណាស់ដែលអ្នកមិនធ្លាប់ឃើញវាទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចង្កោមនៃពពួក aphids ជង់គ្នាគឺអាចមើលឃើញជាបំណះពណ៌លឿង។
វិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រង
ប្រសិនបើវិធីសាស្រ្តធម្មជាតិ (ប្រើសត្វល្អិតមានប្រយោជន៍, បាញ់ទឹកជម្រុះ, ប្រើប្រេងស្ដៅ, ទឹកសាប៊ូ, ដាំរុក្ខជាតិផ្កាទាក់ទាញសត្វល្អិតមានប្រយោជន៍) មិនអាចគ្រប់គ្រងបាន អ្នកប្រើវិធានការគិមីគ្រប់គ្រង:
រកថ្នាំដែលបង្កើតជាពិសេសសម្រាប់កំណត់គោលដៅសម្លាប់ ចៃ(aphids) ។
ប្រភេទថ្នាំប៉ះ(contact): ធាតុសកម្ម pyrethroids មាន Cypermethrin, Permethrin, Bifenthrin, Lambdacyhalothrin, Cyfluthrin
Acephate(ជាsystemic)
Malathion
ប្រភេទថ្នាំជម្រាប(Systemic): ធាតុសកម្មក្រុម neonicotinoids មានធាតុសកម្មដូចជា : imidacloprid, Acetamiprid, Clothianidin, Dinotefuran, Nitenpyram, Thiacloprid, Thiamethoxam ។
Cabbage Loopers (Trichoplusia ni) សត្វដង្កូវនេះមានដងខ្លួនដូចដង្កូវនាង រាងកាយពណ៌បៃតង និងឆ្នូតពណ៌ស។ ពេលពេញវ័យគឺជាមេអំបៅពណ៌ត្នោត។
វិធីសាស្ត្រការគ្រប់គ្រង
ប្រើ Bacillus thuringiensis BT) និង Spinosad។ វានឹងមិនប៉ះពាល់ដល់សត្វល្អិតដែលមានប្រយោជន៍ដូចជារុយ tachinid ដែលស៊ីសត្វល្អិតដង្កូវនាងជាច្រើន
ប្រភេទថ្នាំប៉ះ(contact): ធាតុសកម្ម pyrethroids មាន Cypermethrin, Permethrin, Bifenthrin, Lambdacyhalothrin, Cyfluthrin។
3. Cabbage Moths ដង្កូវដែលមិនទាន់ពេញវ័យមានពណ៌លឿងថ្លា ប៉ុន្តែពួកវាផ្លាស់ប្តូរពណ៌នៅពេលដែលវាពេញវ័យ ហើយអាចមានឆ្នូតពណ៌បៃតង/លឿងខ្លួនពណ៌ត្នោត ឬខ្មៅ។
ពេញវ័យត្រូវបានកំណត់យ៉ាងងាយស្រួលដោយនៅលើស្លាបពណ៌ត្នោតបត់របស់ពួកវា។ អ្នកអាចសម្គាល់ឃើញរកពងលឿងទៅបៃតងនៅខាងក្រោមស្លឹក។
វិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រង
វាជាសត្វល្អិតដែលពិបាកដោះស្រាយ ដោយសារវាបានអភិវឌ្ឍភាពធន់នឹងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតមួយចំនួន។ សត្វមំសាសីធម្មជាតិ រួមមាន ឱម៉ាល់ប៉ារ៉ាស៊ីត ដែលជាសត្វល្អិតមានប្រយោជន៍។
វិធានការជីវសាស្រ្ត :
ព្យាបាលដោយប្រើប្រេងស្ដៅ (neem oil )
ឬ Bacillus thuringiensis BT) ប៉ុន្តែអ្នកអាចឃើញថាពួកវាគ្មានប្រសិទ្ធភាព។
អ្នកក៏អាចសាកល្បងដាំជារុក្ខជាតិដែលទាក់ទាញសត្វល្អិតមានប្រយោជ។
វិធានការគិមី ប្រើធាតុសកម្ម :
pyrethrum :អាចត្រូវបានអនុវត្តច្រើនដង និងរហូតដល់មួយថ្ងៃមុនពេលប្រមូលផល
lambda-cyhalothrin
deltamethrin អាចត្រូវបានប្រើប្រឆាំងនឹងដង្កូវនេះ។
4. Cabbage Root Maggots( Delia radicum) វដ្ដជីវិត :
នៅរដូវរងា Cabbage root maggots ជាកូនឌឹកឌឿពណ៌ត្នោតតូចៗនៅក្នុងដីក្បែរឫសនៃដំណាំចាំស៊ី។
ពេលពេញវ័យលេចឡើងនៅនិទាឃរដូវ(រដូវផ្ការីក)ហើយអាចធ្វើដំណើរបានរហូតដល់ 1,61 km ដើម្បីស្វែងរករុក្ខជាតិជាចំណីសម្រាប់វា។
ស៊ុតត្រូវបានដាក់ក្នុងដីនៅតំបន់ដើមនៃដំណាំ។
លក្ខខណ្ឌដីដែលត្រជាក់ និងមានសំណើមអនុគ្រោះដល់ការរស់រានរបស់ស៊ុត ហើយសីតុណ្ហភាពដីដែលលើសពី 35 °C នៅផ្នែកខាងលើ 5,08 cm – 7,62 cm នឹងសម្លាប់ពួកវា។ដូច្នេះការភ្ជួរហាលជារឿងដែលត្រូវធ្វើ។
ពេលនៅជាដង្កូវ(Larvae) វាស៊ីនៅលើឫសនិង ជាឌឹកឌឿ(pupate) នៅក្នុងដី។
ការហោះហើរវានៅចុងរដូវក្តៅ (ចុងខែសីហា ដើមខែកញ្ញា) អាចបំផ្លាញឬសដំណាំ ។
វិធីសាស្ត្រការគ្រប់គ្រង
វិធានការជីវសាស្រ្ត (Biological Controls) :
ចុះពិនិត្យរាងរាល់ 3ឬ5ថ្ងៃម្ដង
ប្រសិនបើអ្នកឃើញសត្វរុយតូចៗជាច្រើននៅជុំវិញដំណាំរបស់អ្នក សូមដាក់ថ្នាំ diatomaceous earth
ប្រើអន្ទាក់ក្រដាស់ពណ៌លឿង។
ហើយប្រសិនបើរុក្ខជាតិរបស់អ្នកបង្ហាញសញ្ញានៃទុក្ខព្រួយ(distress) ចូរជីកចុះពិនិត្យឫស ហើយបោះចោលរុក្ខជាតិដែលមានមេរោគ។
ជាជម្រើស អ្នកអាចសាកល្បងប្រើពពួក nematodes
វិធានការគីមី (Chemical Control) :
ពងវាមានភាពរសើបខ្លាំងចំពោះសីតុណ្ហភាពដីខ្ពស់ (លើសពី 35 °C) ហើយនឹងងាប់ ប្រសិនបើពួកវាប៉ះពាល់នឹងសីតុណ្ហភាពទាំងនេះច្រើនថ្ងៃជាប់ៗគ្នា។ ជាទូទៅសីតុណ្ហភាពដីបែបនេះនៅចុងខែឧសភា/ដើមខែមិថុនា លុះត្រាតែមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង ដែលមានឥទ្ធិពលត្រជាក់ខ្លាំងលើដីទើបវាញាស់។ នេះមានន័យថាសីតុណ្ហភាពដីខ្ពស់មិនចាំបាច់បាញ់ថ្នាំសម្រាប់សត្វល្អិតនេះទេ។
ប្រើថ្នាំ Chlorpyrifos
ឬ Diazinon
ឬ Cyantranilprole
5. Cabbage White Butterflies( Pieris rapae )
វាជាសត្វល្អិតកើតនៅរដូវរងារ ។វាដាក់ពងជាពណ៌លឿងនៅលើផ្នែកខាងក្រោមនៃស្លឹក brassica ។
គេហៅម្យ៉ាងទៀតថា ដង្កូវស្ពៃ(cabbage worms) ឬ ដង្កូវបៃតង(green worms) ពពួកដង្កូវទាំងនេះស៊ីស្លឹក និងឆ្ពោះទៅខួងស៊ីបណ្ដូកឬក្បាលស្ពៃក្ដោប បំផ្លាញដំណាំទាំងមូល។
វិធីសាស្ត្រការគ្រប់គ្រង
វិធានការជីវសាស្រ្ត (Biological Controls) :
វិធានការគីមី
ប្រភេទថ្នាំប៉ះ(contact): ធាតុសកម្ម pyrethroids មាន Cypermethrin, Permethrin, Bifenthrin, Lambdacyhalothrin, Cyfluthrin
ប្រភេទថ្នាំជម្រាប(Systemic): ធាតុសកម្ម ក្រុម neonicotinoids មានធាតុសកម្មដូចជា imidacloprid, Acetamiprid, Clothianidin, Dinotefuran, Nitenpyram, Thiacloprid, Thiamethoxam ។
ចំណាំ : មុនពេលប្រើថ្នាំត្រូវអានការណែនាំលើកញ្ចប់ថ្នាំដោយប្រុងប្រយ័ត្ន និងធ្វើតាមការណែនាំនៃថ្នាំ។
សូមរង់ចាំអានអត្ថបទភាគ2 បន្តទៀត។
ឯកសារយោង
