ទម្រង់ដីគឺជាការតំរៀបតភ្ជាប់គ្នានៃគ្រាប់ដីជាច្រើន ដែលបង្កើតបានជារចនាសម្ព័ន្ធ ឬរូបរាងដីខុសៗគ្នា។ ម្យ៉ាងទៀតទម្រង់ដីមានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនសម្រាប់ការដាំដុះនៃដំណាំព្រោះវាបានបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលទៅដល់ការលូតលាស់នៃដំណាំ។ ប្រសិនបើដីបាត់បង់នូវទម្រង់ដើមឬទម្រង់ល្អវា នឹងបង្កផលប៉ះពាល់ទៅដល់ការដាំដុះជាច្រើន ព្រមទាំងធ្វើឲ្យវាងាយនឹងកើតសំណឹកផងដែរ។ ខាងក្រោមនេះគឺជា អត្ថប្រយោជន៍នៃទម្រង់ដី កត្តាដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ទម្រង់ដី និងប្រភេទនៃទម្រង់ដីទាំងអស់ផងដែរ។

អត្ថប្រយោជន៍នៃដីមានទម្រង់ល្អ

• មានរន្ធខ្យល់ចេញចូល និងមានប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកល្អ
• មិនងាយបាត់ទម្រង់ពេលភ្លៀងធ្លាក់
• មានសារធាតុសរីរាង្គគ្រប់គ្រាន់
• ធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិងាយស្រួលក្នុងការចាក់ឫស
• មានសកម្មភាពជីវៈសាស្ត្រខ្ពស់
• មានអាហ្គ្រីហ្គេតខ្ពស់

កត្តាដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ទម្រង់ដី

• ការភ្ជួររាស់ដីដោយប្រើគ្រឿងយន្តធន់ធ្ងន់
• ការថយចុះនៃសកម្មភាពសត្វនៅក្នុងដីដោយសារការបាត់បង់SOM និងការប្រើប្រាស់ថ្នាំពុលកសិកម្មច្រើនពេក
• ការបន្សល់នូវសមាសភាពគីមីច្រើនពេកតាមរយៈការប្រើប្រាស់ជីលើសកម្រិត
• និងកត្តាប្រែប្រួលនៃអាកាសធាតុជាដើម។

ប្រភេទនៃទម្រង់ដី

នៅក្នុងទម្រង់ដីមានច្រើនប្រភេទដូចខាងក្រោមនេះ៖

ទម្រង់ជាដុំ

• ទម្រង់គ្រាប់ៗឬអាចម៍កណ្ដុរ៖ ជាដីដែលមានសារធាតុសរីរាង្គខ្ពស់ កើតឡើងលើដីដែលមានសកម្មភាពជីវសាស្ត្រខ្ពស់។ ដីប្រភេទនេះអំណោយផលសម្រាប់ចលនានៃទឹក ខ្យល់ ការចាក់ឫស និងស្ថេរភាពអាហ្គ្រីហ្គេត។
• ទម្រង់គូប ឬជ្រុង៖ ជាប្រភេទដីស្រទាប់ក្រោម រីឯចលនាទឹក និងខ្យល់ចេញចូលពីមធ្យមទៅបង្គួរ។
• ទម្រង់ព្រីស ឬសរសរ៖ ជាដីដែលនៅផ្នែកខាងលើមានលក្ខណៈសឹករិចរិលដែលអាចបញ្ជាក់ថាជាដីដែលមានវត្តមានអំបិលច្រើន។ វាមានលក្ខណៈបញ្ឈរទ្រវែង កើតឡើងដោយសារការរីក និងរួមនៃឥដ្ឋ រីឯចលនានៃទឹក និងខ្យល់ចេញចូលពីខ្សោយទៅមធ្យម។
• សន្លឹកផ្តេក៖ ជាដីដែលឆាប់ហាប់ណែន ហើយមានចលនាខ្យល់ និងទឹកចេញចូលខ្សោយ។

ទម្រង់រាយ

ជាប្រភេទដីខ្សាច់ដែលគ្មានគ្រាប់ដីតោងភ្ជាប់គ្នា ហើយដីប្រភេទនេះមានប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកលឿន ដែលធ្វើឲ្យទឹកហូរទៅក្រោមអស់មិនសូវអំណោយផលសម្រាប់ដំណាំដែលត្រូវការទឹកច្រើនឡើយ។

ទម្រង់ហាប់រឹង

កើតឡើងតាមរយៈការហាប់ចូលគ្នាជាដុំៗ ហើយវាមិនសូវមានអំណោយផលសម្រាប់ការដាំដុះឡើយ ព្រោះវាមានប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹក និងចលនានៃខ្យល់មិនល្អ។ ម្យ៉ាងទៀតវារាំងស្ទះដល់ការចាក់ឫសនៃរុក្ខជាតិ ជាហេតុធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិមិនអាចលូតលាស់បានល្អដូចដីដទៃ។

ឯកសារយោង

• https://www.fao.org/fishery/docs/