ជន្លេនជាសត្វរស់ក្រោមដីវាបំបែកធាតុសរីរាង្គងាប់ទៅជាដីសម្បូរដោយមមោកដែលជួយដល់ការលូតលាស់របស់រុក្ខជាតិ។ ពួកវាធ្វើរូងនិងធ្វើរន្តតូចៗដែលផ្តល់សំណើមដល់ដីនិងកែលម្អប្រព័ន្ធបង្ហូរ។ វាមិនត្រឹមតែមានសារៈប្រយោជន៍ដល់រុក្ខជាតិទេជន្លេនក៏មានប្រយោជន៍ដល់ការធ្វើជាចំណីបំប៉នដល់សត្វមាន់, ទា, កង្កែប និងត្រីដែលវារួមចំណែកដ៏សំខាន់បំផុតក្នុងវិស័យកសិកម្ម។
ចំពោះរុក្ខជាតិ៖ នៅពេលដែលជន្លេនស៊ីសារធាតុសរីរាង្គ ដូចជាកាកសំណល់រុក្ខជាតិដែលរលួយ ពួកវាបំបែកសំណល់ទាំងនោះទៅជាភាគល្អិតតូចៗតាមរយៈការរំលាយអាហារ។ បន្ទាប់មក ភាគល្អិតទាំងនេះឆ្លងកាត់ការពុកផុយនៃអតិសុខុមប្រាណ ដែលបណ្តាលឱ្យវាសម្បូរទៅដោយសារធាតុចិញ្ចឹម។ វាសម្បូរទៅដោយសារធាតុចិញ្ចឹមសំខាន់ៗដូចជា អាសូត ផូស្វ័រ ប៉ូតាស្យូម និងមីក្រូសារជាតិដែលរុក្ខជាតិអាចចញ្ចឹមជីវិតបាន។
អេកូឡូស៊ី៖ តាមរយៈ bioturbation សកម្មភាពស៊ីដីរបស់ជន្លេនធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវការបង្ហូរដី(drainage)។ លើសពីនេះវារួមចំណែកដល់រចនាសម្ព័ន្ធដីដោយបង្កើតអាហ្រ្គីហ្កេត កាត់បន្ថយសំណឹក និងការបាត់បង់សារធាតុចិញ្ចឹម។ វាជួយជម្រុញការអភិវឌ្ឍន៍ឫសយ៉ាងជ្រៅដល់រុក្ខជាតិនិងស្មៅ។ ខណៈពេលដែលវាមានសារៈសំខាន់ចំពោះប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីដី ជន្លេនក៏ដើរតួជាប្រភពអាហារសម្រាប់សត្វព្រៃ និងជាជំនួយក្នុងការកែច្នៃជីវគីមី សម្អាតដីកខ្វក់ដោយបំបែកសារធាតុពុល។ សរុបមកជន្លេនដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ធានានូវជីជាតិដី និងទ្រទ្រង់ទម្រង់ផ្សេងៗនៃជីវិត។
វិធីសាស្រ្តចញ្ចឹមដោយប្រើកាកសំណល់ផ្ទះបាយ
សម្ភារៈ
- ធុង (ឬប្រដាប់សម្រាប់ដាក់ធ្វើជី)
- ក្រដាសកាសែត
- ដី 2-4 ពែង
- ពូជជន្លេន ១ ផោន (ប្រហែល ២ ក្តាប់ធំ)
វិធីសាស្រ្តចញ្ចឹម
- កំណត់ទីតាំងសម្រាប់ដាក់ធុង/ ប្រអប់។ អាចជាឈើ ប្លាស្ទិក ឬកញ្ចក់/ ទោះបីជាធុងឈើគួរទ្រាប់ដោយប្លាស្ទិក (ដូចជាថង់សំរាម ឬរនាំងចាស់ៗ)។ ធុងត្រូវលាងសម្អាតជាមួយនឹងទឹកម៉ាស៊ីន ព្រោះសំណល់ខ្លះអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជន្លេនដែលរស់នៅក្នុងនោះ។
- រៀបចំធុងដោយទ្រាប់ក្រដាសកាសែតដែលមានសំណើម។ ដាក់រោយដី 2-4 ពែងក្នុងធុង ដើម្បីធានាបាននូវវត្តមានរបស់អតិសុខុមប្រាណដែលមានប្រយោជន៍។ ចំពោះដីដែលគ្រើមក៏ជួយដល់ការរំលាយអាហាររបស់ជន្លេនផងដែរ។
- ថ្លឹងជន្លេនមុននិងដាក់ក្នុងធុងៈ ប្រសិនបើអត់មានជញ្ជីងទេអាចធ្វើការប៉ានប្រមាណដោយយកពូជជន្លេនពីរក្តាប់ធំស្មើនឹងមួយផោន។ ទម្ងន់របស់ដង្កូវមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ដឹងថាតើអាហារប៉ុន្មានដែលត្រូវចិញ្ចឹមពួកវា។
- ផ្តល់ចំណីដល់ជន្លេនដូចជា ជាប្រភេទផ្លែឈើ បន្លែ និងកាកសំណល់ដែលបោះចោល ដូចជាសំបក សំបក ស្នូល ផ្លែឈើ បន្លែជាដើម ។ ផ្តល់ចំណីរាល់សប្តាហ៍ដើម្បីរក្សាជន្លេនសុខភាពល្អ (ជន្លេនស៊ីចំណីបីដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ទៅតាមទម្ងន់របស់ពួកវា)
- ដាក់ក្រដាសកាសែតស្ងួតមួយសន្លឹកនៅផ្នែកលើបំផុតនៃធុងដោយការធ្វើបែបនេះនឹងជួយរក្សាតុល្យភាពសំណើម រក្សាក្លិនដែលអាចកើតមាននៅក្នុងធុង និងជួយការពាររុយ។ ជួសសក្រដាសកាសែតនេះឱ្យបានញឹកញាប់ប្រសិនបើមានរុយទិចផ្លែឈើ ឬប្រសិនបើធុងសើមពេក។
ឯកសារយោង
