អត្ថបទនេះតពីអត្ថបទមុនដែលនិយាយពីសត្វល្អិតលើស្ពៃ Brassicaceae ដែលពួកយើងបានបង្ហាញ ទី១ ចៃជញ្ជក់(Aphids), ទី២Cabbage Loopers, ទី៣ Cabbage Moths, ទី៤ Cabbage Root Maggots, និងទី៥ Cabbage White Butterflies។ តោះមកស្គាល់សត្វល្អិតទាំង៥បន្ថែមទៀត។
6. Cabbage Whiteflies /រុយស (Aleyrodes proletella)
រុយសគឺតូចល្អិតៗ ហើយកូននីម (nymphs) រប៉ាត់រប៉ាយតូចៗរបស់វា ជ្រៀតចូលផ្នែកខាងក្រោមនៃស្លឹក ស៊ី(ជញ្ជក់)លើស្លឹក និងបញ្ចេញ “ទឹកសន្សើម” ដែលជំរុញការលូតលាស់ផ្សិត។
ការគ្រប់គ្រង
រុយសអាចពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងជាមួយនឹងថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត។ ផលិតផលដែលមិនសូវមានជាតិពុលដូចជា សាប៊ូ ប្រេងស្ដៅ(neem oil) គ្រប់គ្រងតែសត្វរុយសដែលត្រូវបានបាញ់ប៉ះប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះការបាញ់គឺញឹកញាប់។
ប្រើLacewings(Aleyrodes proletella) ពេញវ័យ ស៊ីលើរុយស ក៏ដូចជាដង្កូវ
ប្រើ[អន្ទាក់ស្អិតពណ៌លឿង]ដាក់ទាបកៀកដីជិតបន្លែ ដើម្បីចាប់សត្វពេញវ័យ ហើយវាគ្រាន់តែកាត់បន្ថយខ្លះមិនអាចលុបបំបាត់ទេ គឹជាការរួមផ្សំ។រុុសហើរមិនឆ្ងាយទេ ដូច្នេះអន្ទាក់អាចប្រើច្រើន។
ការដកយកស្លឹក ឬរុក្ខជាតិដែលឆ្លងមេរោគយ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងដំណាក់កាល កូននីម/nymphal និង ឌឹកឌឿ/pupal ដែលមិនអាចចល័តបាន។
បាញ់សាចទឹក: ក៏អាចមានប្រយោជន៍ផងដែរក្នុងការកំចាត់រុយស។ ការស្រោចទឹកក៏អាចកាត់បន្ថយអាកាសធាតុក្តៅ ធូលីហុយ ដែលរុយសចូលចិត្ត (អាកាសធាតុក្តៅ ធូលីហុយ)។
[ប្រើប្រាស់ ជីអាសូត(N)] ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ កុំអោយលើសតម្រូវការដំណាំ ព្រោះរុយសចូលចិត្ត អាសូត(N)
ថ្នាំបាញ់សរីរាង្គ ដូចជាថ្នាំ pyrethrum ធម្មជាតិ ។ ថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិតទាំងនេះមានអាយុកាលខ្លីណាស់ ហើយដូច្នេះអាចទាមទារការដាក់ពាក្យឡើងវិញញឹកញាប់។
ថ្នាំជម្រាប(systemic) : ធាតុសកម្មក្រុម neonicotinoid ដែលមាន acetamiprid imidacloprid, Thiacloprid
7. Cross-Striped Cabbage Worms(Evergestis rimosalis)
តាមអ្នកជំនាញនៅ University of Massachusetts, Amherst Center for Agriculture, Food, and the Environment, ដង្កូវស្ពៃឆ្នូត, Evergestis rimosalis, ត្រូវបានសម្គាល់យ៉ាងងាយស្រួលពីសត្វល្អិត brassica ផ្សេងទៀតនៅក្នុងដំណាក់កាលពង។
នេះក៏ព្រោះតែវាជាប្រភេទសត្វតែមួយគត់ដែលពងជាចង្កោមដែលមើលទៅដូចជាបន្ទះពណ៌លឿងសំប៉ែតនៅខាងក្រោមស្លឹក។
ដង្កូវ ឬដង្កូវនាងមានពណ៌ខៀវប្រផេះ មានឆ្នូតពណ៌ខ្មៅនៅពីលើ និងពណ៌បៃតងនៅខាងក្រោម។
វាស៊ីលើស្លឹក ហើយដំណើរការវាចូលទៅក្នុង ឬក្បាលស្ពៃ មុនពេលវាពេញវ័យទៅជាមេអំបៅពណ៌ត្នោត(brown moth) ជាមួយនឹងស្លាបភ្លឺតិចៗ ដែលអ្នកអាចសម្គាល់ឃើញថា ហើរជុំវិញរុក្ខជាតិរបស់អ្នក។
ការគ្រប់គ្រង
វិធានការជីវសាស្រ្ត (Biological Controls) :
អ្នកអាចចាប់ដង្កូវនាង នៅពេលអ្នកឃើញពួកវា ឬអ្នកអាចសកម្មជាមួយនឹងការគ្រប់គ្រងជីវសាស្រ្ត។
សកម្មភាពដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមួយគឺការប្រើប៉ារ៉ាស៊ីតស៊ុតមេអំបៅ ទ្រីកូក្រាមម៉ា ប្រាស៊ីកា(Trichogramma brassicae) ។ ទាំងនេះគឺជាសត្វឱម៉ាល់ប៉ារ៉ាស៊ីត(parasitic wasps)ដែលស៊ីពងមុនពេលវាញាស់។ វិធីសាស្រ្តនេះមានប្រសិទ្ធភាពបំផុតនៅក្នុងតំបន់ត្រជាក់បំផុត។ វាពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការនៃការដោះលែងសត្វមំសាសីជារៀងរាល់សប្តាហ៍ ឬបន្តបន្ទាប់ការលេចឡើងដំបូងនៃមេអំបៅ។
សត្វល្អិតដែលមានប្រយោជន៍ទាំងនេះរស់នៅបានប្រហែលពីរសប្តាហ៍។
ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ Bacillus thuringiensis BT) ឬ pyrethrin ឬ Spinosad។
វិធានការគីមី
ប្រភេទថ្នាំប៉ះ(contact): ធាតុសកម្ម pyrethroids មាន Cypermethrin Permethrin, Bifenthrin, Lambdacyhalothrin, Cyfluthrin។
ប្រភេទថ្នាំជម្រាប(Systemic): ធាតុសកម្ម ក្រុម neonicotinoids មានធាតុសកម្មដូចជា imidacloprid, Acetamiprid, Clothianidin, Dinotefuran, Nitenpyram, Thiacloprid, Thiamethoxam ។
8. ចៃអណ្ដើកមាស/Flea Beetlesចៃអណ្ដើកមាស(Flea Beetles) មាន :
ចៃអណ្ដើកមាសគ្រូស៊ីហ្វ័រ /crucifer flea beetle (Phyllotreta cruciferae) , និង
ចៃអណ្ដើកមាសឆ្នូត/ striped flea beetle(Phyllotreta striolata)
វដ្តជីវិត
សត្វញីពេញវ័យដាក់ពងនៅជិតផ្ទៃដី នៅលើស្លឹក និងដើម។ ដំណាក់កាលដង្កូវលេចឡើង 3 ថ្ងៃក្រោយមកហើយស៊ីឬសរុក្ខជាតិ។ ដង្កូវមានអាយុពី ២២ ទៅ ២៥ថ្ងៃ ហើយឌឹកឌឿនៅក្នុងដីរយៈពេល ៥ ថ្ងៃ។ ពេលពេញវ័យដែលទើបនឹងកើតថ្មីមានពណ៌សសម្រាប់មួយថ្ងៃ ហើយបន្ទាប់មកប្រែជាពណ៌ខ្មៅលក្ខណៈជាមួយនឹងពណ៌លង្ហិនពណ៌ក្រហមលាយឡំ។ ពេលពេញវ័យគឺ ធ្វើសកម្មភាពចាប់ពីខែឧសភា ដល់ ខែតុលានៅក្នុងតំបន់ក្តៅ។
អ្នកអាចសម្គាល់ពួកវាបានយ៉ាងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដោយជើងខាងក្រោយធំ ដែលអាចឱ្យពួកគេលោតដូចចៃ។
ការគ្រប់គ្រង
ថ្នាំបាញ់លើស្លឹកធាតុសកម្មកក្រុម pyrethroid មាន Cypermethrin Permethrin, Bifenthrin, Lambdacyhalothrin, Cyfluthrin។
មិនមានផលិតផលសរីរាង្គសម្រាប់ព្យាបាលចៃអណ្ដើកមាស(Flea Beetles) ទេ។
9. ខ្យងដី(Slugs) និងខ្យងហ៊ាន(Snails) ពួកវានៅជ្រៅៗក្នុងដី និងពងទីនោះ ហើយវាចេញស៊ីតែពេលយប់។ ពួកវាសកម្មបំផុតនៅពេលអាកាសធាតុមានពពក(ម្លប់) ត្រជាក់ និងសើមចូលចិត្តកន្លែងដែលមានស្រមោលម្លប់ និងលក្ខខណ្ឌដែលលិចទឹក។
ការគ្រប់គ្រង
សត្វនេះក៏ឃើញមានវត្តមានលើ Brassica ដែរមិនមែនតែដំណាំត្រសក់ ឪឡឹក ឬតែល្ពៅទេ។
នៅរដូវរងារត្រជាក់ វាជ្រកក្រោមរុក្ខជាតិតូច ហើយចេញវាយលុកនៅនិទាឃរដូវ(ផ្ការីក) និងពេលសីតុណ្ហាពដីលើស 13អង្សារសេ ។ សកម្មភាពចេញស៊ីពេលព្រឹក និង មុនព្រលប់(ម៉ោង5-7ល្ងាច) ។ វាស៊ីទាំងផ្លែឈើ ស្លឹក ផ្កា ពិសេសកូនដំណាំទើបពន្លក(seeding) ។
សត្វល្អិតរស់នៅប្រហែល 8សប្តាហ៍
ក្នុងអំឡុងពេលនោះទាំងសត្វដង្កូវ និងសត្វពេញវ័យស៊ីលើរុក្ខជាតិ។
ពេលពេញវ័យនឹងវាយប្រហារលើការលូតលាស់ខ្ចីៗនៃដើម និងស្លឹក ហើយពន្លក និងផ្កា។
ពួកវាក៏នាំ និងរាលដាលមេរោគបាក់តេរី Erwinia tracheiphila និងវីរុស mosaic ។
ស៊ុតត្រូវបានដាក់ជាចង្កោមនៅផ្នែកខាងក្រោមនៃស្លឹក ហើយញាស់ទៅជាដង្កូវដែលមានប្រវែង 13 ម.ម ។
ដង្កូវតែងតែរុលចូលទៅក្នុងដីដើម្បីវាយប្រហារឬសរុក្ខជាតិ។
វាអាចហើរលើវាលស្រែ ឬក្នុងគំនរជីកំប៉ុស ឬគំនរសំរាម។
ការគ្រប់គ្រង
ការដកយកចេញដោយដៃ ការឈូសឆាយផ្ទៃដីដាំដុះ កំទេចកំទី និងរុក្ខជាតិដែលឆ្លងមេរោគចេញ
ការប្រើប្រាស់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតដែលមានផ្ទុកសារធាតុ pyrethrin ដូចជា cyfluthrin
ឬថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត មិនជ្រាប(non-systemic) ដូចជា ធាតុសកម្ម malathion, methyl-parathion អាចមានប្រសិទ្ធភាពទាំងដង្កូវ(បាញ់លើដី ) និងសត្វពេញវ័យ(បាញ់លើស្លឹកពេលមានវត្តមាន)។
ថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិតត្រូវបានប្រើដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រភេទសត្វនេះ ជាចម្បងដើម្បីកំណត់គោលដៅដង្កូវនៅក្នុងឫស (ដោយបាញ់លើដី)មាន:
ពពួក mermitid nematode Filipjevimermis leipsandra ត្រូវបានគេសិក្សាថាជាភ្នាក់ងារដែលអាចធ្វើទៅបាននៃការគ្រប់គ្រងសត្វល្អិតជីវសាស្ត្រ។
nematode entomopathogenic មួយទៀត
Steinernema carpocapsae ក៏នឹងវាយប្រហារប្រភេទនេះដែរ។
ចំណាំ : មុនពេលប្រើថ្នាំត្រូវអានការណែនាំលើកញ្ចប់ថ្នាំដោយប្រុងប្រយ័ត្ន និងធ្វើតាមការណែនាំនៃថ្នាំ។
ឯកសារយោង
