ស្រូវគឺជាដំណាំដ៏សំខាន់បំផុតមួយរបស់ពិភពលោក ដែលផ្ដល់ជាអាហារសម្រាប់មនុស្សជិតពាក់កណ្ដាលនៃពិភពលោក។សត្វល្អិតនៅតែជាកត្តារារាំងដែលគម្រាមកំហែងយ៉ាងសំខាន់ដល់ផលិតកម្មស្រូវ។ដង្កូវស៊ីរូងដើមគឺជាសត្វល្អិតផ្នែកដែលចូលរួមបំផ្លិតបំផ្លាញដែលមាននៅក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីចម្រុះជុំវិញពិភពលោក។ ដង្កូវស៊ីរូងដើម(yellow stem borer or rice yellow stem borer)មានឈ្មោះវិទ្យាសាស្រ្ដថា Scirpophaga incertulas ស្ថិតនៅក្នុងគ្រួសារ Crambidae វាត្រូវបានពិពណ៍នាដោយ Francis Walder ក្នុងឆ្នាំ 1963។វាត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហា្គនីស្ថាន នេប៉ាល់ ភាគឦសានប្រទេសឥណ្ឌា ស្រីលង្កា បង់ក្លាដែស មីយ៉ាន់ម៉ា វៀតណាម ថៃ ម៉ាឡេស៊ី សិង្ហបុរី ស៊ូម៉ាត្រា Java, Boneo, Sumba, Sulawesi, ហ្វីលីពីន តៃវ៉ាន់ ចិន និងជប៉ុន។
វដ្ដជីវិត
ដង្កូវស៊ីរូងដើមមាន៤ប្រភេទគឺ មេអំបៅឆ្នូត(១) មេអំបៅស(២) មេអំបៅលឿង(៣) និងមេអំបៅផ្កាឈូកឬ ស៊ីជំពូ(៤)។
| ឈ្មោះដង្កូវស៊ីរូងដើម | ពង | ដង្កូវ | ដឹកឌឿ | មេអំបៅ | សរុប |
| ពណ៍លឿងនិងពណ៍ស | ៨ថ្ងៃ | ៣០ថ្ងៃ | ៨ថ្ងៃ | ៧ថ្ងៃ | ៥៣ថ្ងៃ |
| ពណ៍ឆ្នូត | ៥ថ្ងៃ | ២៥ថ្ងៃ | ៥ថ្ងៃ | ៥ថ្ងៃ | ៤០ថ្ងៃ |
| ពណ៍ផ្កាឈូកឬស៊ីជំពូ | ៥ថ្ងៃ | ២២ថ្ងៃ | ៨ថ្ងៃ | ៨ថ្ងៃ | ៤២ថ្ងៃ |
ដំណាក់កាលបំផ្លាញ
ដង្កូវស៊ីរូងដើម បំផ្លាញដំណាំស្រូវនៅដំណាំកាលសំណាប រហូតដល់ដំណាក់កាលចេញផ្កាគ្រប់មជ្ឃដ្ឋានដាំដុះទូទៅដូចជាស្រូវវាលទំនាបនិងស្រូវស្រែជម្រៅជាដើម។
សញ្ញាបំផ្លាញ
- ងាប់បណ្តូល ឬត្រួយឡើងស្ងួត (បណ្តូលស្រូវងាប់ ហើយ ងាយដកចេញពីដើម) រហូត ដល់ស្រូវពន្លូតដើម ក្នុងវគ្គលូតលាស់ចាប់ពីសំណាប
- ធ្វើអោយកូរស ឬកួរស្កក (កួរស្រូវឡើងពណ៌ស ស្រទប ស្លឹកមានពណ៌លឿង) ក្នុងវគ្គបង្កើនផលចាប់ពីស្រូវចេញកូរ រហូតដល់ចេញផ្កា ។
- មានវត្តមានដង្កូវនៅក្នុងដើមស្រូវ មានកម្ទីចកម្ទីផ្សេងៗ និងអាចម៌នៅក្នុងដើមស្រូវ និងមានរន្ធនានានៅលើស្រទបស្លឹក និងដើមស្រូវ ។
- ការបំផ្លាញមានរយៈពេលពី ២២-៣០ថ្ងៃ គិតចាប់ពីវា ញាស់ជាដង្កូវ រហូតដល់ពេលវាក្លាយជាដឹកឌឿ
វិធានការការពារ និងកំចាត់
- ការអនុវត្តការដាំដុះអោយស្របពេលគ្នា
- សំអាតស្រែឱ្យបានស្អាត (ស្ទូងសំណាបមានសុខភាពល្អ)
- ប្រើពូជធន់ (ពូជដែលមានដើមរឹង) និងអាយុកាលខ្លី
- ច្រូតកាត់ត្រូវកៀក (គល់) ដើម្បីយកដង្កូវចេញ
- ភ្ជួរស្រែហាលដី ហើយពន្លិចទឹក ដើម្បីសំលាប់វាដែលសំងំក្នុងគល់ជញ្ជាំ
- ប្រើកន្រ្តងមុងដើម្បីចាប់មេអំបៅ និង ដង្កូវ
- ប្រើអន្ទាក់ភ្លើងដើម្បីចាប់មេអំបៅ និង ដង្កូវ
- ថែរក្សាសត្វមានប្រយោជន៍ ដូចជាប៉ារ៉ាស៊ីត និងសត្វរំពារ ដូចជាពពួកឪម៉ាល់ រុយ ស្រមោច មេអំបៅ កន្ទុំរុយ ពីងពាង ចង្រិត ខ្មូតដី អណ្តើកមាស…។
- ពិនិត្យស្រូវក្នុងស្រែហើយរើសយក ១០គុម្ព ដោយចៃដន្យ ដោយរាប់ចំនួនដើមដែលបំផ្លាញដោយដង្កូវមេអំបៅ និង កញ្ចុំពងក្នុងស្រូវមួយគុម្ព។ ករណី ១០% នៃគុម្ពស្រូវត្រូវ បានពិនិត្យទៅឃើញថា ត្រូវបានបំផ្លាញ ហើយកពុំពងចំនួន៤ ត្រូវបានរកឃើញ ក្នុង ១ គុម្ពស្រូវ នោះវាជាចំណុចដែល ត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំកសិកម្មហើយ ។
ការប្រើប្រាស់ថ្នាំកសិកម្មជាជំរើសចុងក្រោយបង្អស់ក្នុងការកំចាត់ដង្កូវស៊ីរូងដើម
- ថ្នាំដេស៊ីស (Decis 2.5EC) កម្រិតប្រើពី ៥-១០ សេសេ លាយជាមួយទឹក ៨លីត្រ
- ថ្នាំបាស៊ុយឌីនគ្រាប់ (Basudin 10H) កម្រិតប្រើពី ១០- ១៥ គីឡូក្រាម បាចលើផ្ទៃដី ១ហិកតា។
- ថ្នាំបាស៊ុយឌីនទឹក (Basudin 40EC) កម្រិតប្រើពី ៣០- ៤០ សេសេ លាយជាមួយទឹក ៨លីត្រ ។
ចំណាំ: ដើម្បីសុវត្ថិភាព និងជាប្រយោជន៍របស់លោកអ្នក សូមប្រើប្រាស់តែថ្នាំកសិកម្មដែលបានចុះបញ្ជីកា និងអនុវត្ត អោយបានត្រឹមត្រូវតាមការណែនាំក្នុងស្លាកសញ្ញា។
ឯកសារយោង
