ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកសិកម្មលេខ១របស់កម្ពុជា

វិធីការពារនិងជំងឺកើតលើដំណាំស្ពៃក្ដោប

ស្ពៃក្តោបជាដំណាំមួយប្រភេទ ដែលមានកំណើតមកពីទ្វីអឺរ៉ុប ជាយូយារកន្លងមក គេដាំដំណាំនេះនៅតំបន់អឺរ៉ុបប៉ែតខាងកើតនិងតំបន់មួយចំនួននៅទ្វីបអាហ្រិ្វក ក្រោយមក អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តធ្វើការបង្កាត់ពូជជឿនលឿន គេបានបង្កើតពូជតាមតម្រូវទៅតាមតំបន់ដាំដុះ ដំណាំប្រភេទនេះស្ថិតនៅក្នុងគ្រួសារ Gruciferae ក្នុងអំបូរ Bra- ssica Oleracea។

ជំងឺនិងវិធានការការពារ

១. ជំងឺសំខាន់ៗ

  • ជំងឺពកប្ញស : ជាទូទៅគេប្រទះឃើញជំងឺនេះ តែងតែ កើតនៅលើឬសធ្វើអោយពក និងរួញ, ស្លឹកពណ៍លឿងផ្នែកខាងក្រោម ហើយទុំជ្រុះស្លឹកក្នុង ដំណាក់កាលស្ពៃក្ដោបនិងកំពុងក្ដោប ជំងឺរីករាលដាលពីដើម១ទៅដើម១ ដោយសារទឹកយ៉ាង ឆាប់រហ័ស វាស្ថិតនៅក្នុងក្រុមជំងឺផ្សិត គេដកដើមចេញហើយហាលឱ្យស្ងួត ត្រង់កនែ្លងកើត និងបាចកំបោរទុកចោល ។
  • ជំងឺរលួយឬស : ធ្វើឱ្យលឿងស្លឹកក្រោយមកដើមទាំងនោះស្រពោនក្រោយមកឬសឡើងរលួយប្រែទៅជាខ្មៅ ក្រោយមកស្ពៃមិនអាចលូតលាស់បានឡើយ វាបំផ្លាញគ្រប់ដំណាក់កាលលូតលាស់ ។ ក្រៅពីនេះនៅមានជំងឺជាច្រើនទៀតនៅក្នុងក្រុម Alermaria leaf spot Downy Mildew spot White mold តែងតែបំផ្លាញគ្រប់ដំណាក់កាលលូតលាស់ ។
  • ក្រុមជំងឺបាក់តេរី bacterial Disease មានជំងឺ soft rot Black rot បណ្ដាលមកពីមេរោគ Xanthomonas ភាគច្រើនធ្វើឱ្យរលួយបណ្តូលស្ពៃ និងរលាកក្នុងរលាកក្ដោបតាមស្រទាប់ៗ ហើយទន់ ។
  • ក្រុមវីរុស ធ្វើឱ្យស្លឹកលែងលូតលាស់ វាបណ្តាលមកពីពួក ចៃ រោម បំផ្លាញ ។

២. វិធីការពារ(នឹងកំចាត់ជំងឺ)

  • ជំងឺផ្សិត: បន្ថយការស្រោចទឹក នឹងស្រោចជីអាសូត ទុកដីឱ្យស្ងួត ដកស្មៅអោយស្អាតបាចកំបោរត្រង់កន្លែងកើត និងយកថ្នាំផ្សិត ដូចជា orthocide zineb Mancozeb ចំនួន ២០ក្រោមលាយទឹក ១៥លីត្រការពារនៅពេលឃើញមានរោគសញ្ញាលើស្លឹកមុនពេលជំងឺនេះរីករាលដាល។
  • ជំងឺបាក់តេរី: បន្ថយការស្រោចទឹក ដកដើមដែលកើតជំងឺចេញ ផ្លាស់ប្តូរមុខដំណាំ ។
  • ក្រុមជំងឺវីរុស ៖ បាញ់ថ្នាំសំលាប់ពួកចៃ មមាញ ទ្រីព និងដកដើមទាំងនេះចោលនឹង ជ្រើសរើសពូជធន់ទ្រាន់។

៣. អំពីសត្វល្អិតចង្រៃនិងវិធីការពារ

  • ដង្កូវយោលទោង :ដង្កូវប្រភេតែងតែបំផ្លាញលើប្រភេទដំណាំអំបូរស្ពៃគ្រប់ប្រភេចវាមានអាយុកាលខ្លីពីពងរហូតដល់មេអំបៅ ចំនួនតែ ១២-១៦ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ – វាស៊ីជាលិការបស់រុក្ខជាតិពីផ្នែកខាងក្រោមធ្វើឱ្យស្ពៃក្ដោបលែងលូតលាស់ បាន។ ដើម្បីការពារដង្កូវប្រភេទនេះ គឺចាប់ផ្ដើមដាំទៅចុងរដូវភ្លៀងពិសេសពី ១០-១១ដើម្បីឲ្យស្ពៃជាប់ក្នុងខែ ១២ ជារដូវដែលដង្កូវយោលទោងបំផ្លាញមិនច្រើន។ ម្យ៉ាងទៀតគេសាបកូនស្ពៃនៅក្នុងផ្ទះសំណាញ់ការពារកូនស្ពៃមិនអោយដង្កូវចូលស៊ី ធ្វើឱ្យកូនស្ពៃលូតលាស់លឿន ។ ចំពោះកម្មវិធី IPM គេចិញ្ចឹម សត្វមានប្រយោជឱ្យស៊ីដង្កូវយោលទោងតាមប្រពន្ធ័ Biology Cal Control គឺសត្វឈ្មោះ Cotesia Plutellae និងMicroplitsPlutellae សត្វឱម៉ាល់ពីរប្រភេទនេះតែងតែត្រូវការដង្កូវយោលទោងដើម្បីបង្កើតកូនចៅរបស់វា ។ការសម្អាតស្មៅ ជ្រើសរើសរដូវដាំលាយជាមួយដំណាំផ្សេងទៀត ការប្រើប្រាស់ – ពូជធន់ ជាវិធានការដែលជ្រើសយកបានវិធានការចុងក្រោយគឺការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រភេទដូចជា B.Tគឺ Bacilus Thuringiensis មាន zondor vita-gro Dielfin Bacillus ដោយលាយជាមួយនិងថ្នាំគីមីពុល Sumicdine ,Sum- ithion ,Me ប្រើកម្រិត១.៥លីត្រ-២លីត្រ/ហិចតា Viphos Pegasuss Atobron Vertimex។
  • ដង្កូវហ្វូងឈ្មោះ Spodoptera SP វាតែងតែស៊ីបំផ្លាញដំណាំស្ពៃបគ្រប់ដំណាក់កាលលូតលាស់ ធ្វើឱ្យស្ពៃក្តោបត្រូវខូចខាតទាំងស្រុង។ លក្ខណ:ពិសេសរបស់វាគឺវាញាស់ទាំងហ្វូងៗ ចាប់ពីពងទៅដល់ មេអំបៅមានអាយុ ៤២ថ្ងៃ ការកំចាត់មានប្រសិទ្ធិភាពពេលវាទើបញ្ហាស់ ។
  • ដង្កូវស៊ីកំពូលស្ពៃ ឈ្មោះ cabbage webworn វាស៊ីតែកំពូលខ្ចីៗ។
  • សត្វទាកគូ : striped flea beetle leaf វាស៊ីដោយចាក់ទំលុះស្លឹក ឱ្យធ្លុះ ពេលវាទើបនឹងញាស់នៅក្នុងដីកូនដង្កូវរបស់វាតែងស៊ីឬសស្ពៃ ធ្វើឱ្យស្ពៃញោមស្រពោនគេបាចមុនពេលដាំឬក្រោយដាំរយៈពេលមួយអាទិត្យឈ្មោះថ្នាំ Furadun ៣H និង៥H . កំចាត់ដង្កូវនៅតូចៗ ក្រៅពីនេះបាញ់ដូចជា ដង្កូវយោលទោងដែរ តែមិនបាញ់ថ្នាំប្រភេទេ BTទៅលើដង្កូវ Spodoptera cabbage webworn ឬ Fleabeetleទេ។ការកំចាត់តាមវិធីសាស្ត្រ ក្សេត្រសាស្រ្តអាចជួយឱ្យការដាំដុះលូតលាស់បាន ល្អប្រសើរ ។

ឯកសារយោង